Ημέρα 2η Διάλογοι της Νισύρου 2022
Νίσυρος, 18/6/2022
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Η Βιώσιμη Ανάπτυξη των Μικρών Νησιών και η Γεωπολιτική της Πράσινης Μετάβασης
Ένα μοναδικό γεγονός, δίπλα στον κρατήρα του ηφαιστείου της Νισύρου
16-19 Ιουνίου 2022
1ο Συμπόσιο «Διάλογοι της Νισύρου»
Την καθιέρωση ετήσιων υποτροφιών για τρεις μαθητές της Νισύρου που πετυχαίνουν την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ανακοίνωσε από το βήμα του 1ου Συμποσίου – Διάλογοι της Νισύρου, ο κ. Παναγιώτης Γ. Μίχαλος, Πρόεδρος του Ιδρύματος «Ίδρυμα Γεώργιος Μ. Μίχαλος Αειφορία της Νισύρου» ΑΜΚΕ, κατά τη δεύτερη ημέρα των εργασιών στο ανοιχτό θέατρο του νησιού, μία ανάσα από τον κρατήρα του ηφαιστείου. «Ένας από τους σημαντικούς άξονες του Ιδρύματος είναι η Παιδεία και η νέα γενιά. Πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά να σπουδάσουν, να επιστρέψουν στο νησί και να παραμείνουν εδώ, προκειμένου να δώσουν τη ζωή που αξίζει σε αυτό το νησί. Από φέτος, καθιερώνουμε 3 υποτροφίες για τους επιτυχόντες των εισαγωγικών εξετάσεων και για να είμαστε δίκαιοι, δίνουμε 2 επιπλέον σε όσους κατάφεραν να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στις περσινές εξετάσεις. Το ύψος των υποτροφιών φτάνει τις 10.000 ευρώ. Εύχομαι αυτό να αποτελεί ένα κίνητρο για τα παιδιά να συνεχίσουν τις σπουδές τους», δήλωσε ο κ. Μίχαλος, με τον Διευθυντή του σχολείου κ. Γιάννη Κουλάκη να χαιρετίζει την εξαίσια πρωτοβουλία.
Παρά την απουσία του στο εξωτερικό, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης - μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος – σημείωσε πως θα λάβει γνώση για τα πορίσματα και τα συμπεράσματα του Συμποσίου και δεσμεύτηκε να εξετάσει τις προτάσεις που μπορεί στο μέλλον να υιοθετήσει το Υπουργείο προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της οικολογικής κρίσης.
Στη γεωπολιτική σημασία της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, ο Καθηγητής και πρ. Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννης Μανιάτης ως διαλόγου εναρκτής, δίνοντας έμφαση στην πρόκληση απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. «Χώρες, όπως η Λιθουανία και η Φιλανδία εξαρτώνται 100% από το ρωσικό πετρέλαιο ή φυσικό αέριο. Αυτές οι χώρες δύσκολα θα συμφωνήσουν σε κυρώσεις κατά των ρωσικών εξαγωγών, με το φόβο σοβαρών επιπτώσεων στις οικονομίες τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις όμως, χρειάζονται έξυπνες και αποτελεσματικές λύσεις. Ακόμη κι αν δεν εισάγουμε ενέργεια από την Ρωσία, μπορούμε να το επιτύχουμε από την Κίνα ή την Ινδία. Από τις χώρες δηλαδή, στις οποίες ανακατευθύνονται οι ρωσικές εξαγωγές. Ταυτόχρονα, είναι σκόπιμο η Ευρώπη να δει πώς μπορεί να αξιοποιήσει το δικό της πλούτο, τις δικές της πρώτες ύλες», είπε ο ίδιος και υπενθύμισε πως «η Ελλάδα πλέον, κοιτά στα μάτια τους εταίρους της, ως χώρα που μπορεί να τροφοδοτήσει ενεργειακά άλλα κράτη, μέσω των ηλεκτρικών καλωδίων από το Ισραήλ ή και την Αίγυπτο».
Το μεγάλο στοίχημα που η Ελλάδα καλείται ενεργειακά να επιλύσει είναι, εάν θα επιλέξει να τροφοδοτείται από λίγους και μεγάλους ή από πολλούς και αποκεντρωμένους παραγωγούς. Ο κ. Μανιάτης έφερε στο τραπέζι των διαλόγων το εύστοχο παράδειγμα της Γερμανίας, όπου το 31,5% της πράσινης ενέργειας το παράγουν μικροί, αποκεντρωμένοι ιδιώτες και ένα επιπλέον 10%, οι αγρότες. «Αυτό το παράδειγμα, μπορούμε να ακολουθήσουμε και εμείς, αφού από το 2014, η χώρα μας καταλαμβάνει την 6η θέση παγκοσμίως, στην κατά κεφαλήν παραγωγή φωτοβολταϊκής ενέργειας».
Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίασή του, ο κ. Μανιάτης τόνισε την ανάγκη να ανοίξει η συζήτηση για την εξοικονόμηση ενέργειας άμεσα στην Ελλάδα. «Κοντά στα 3 εκατ. σπίτια παραμένουν αθωράκιστα (χωρίς διπλά τζάμια) και πρέπει να αναβαθμιστούν ενεργειακά την επόμενη 20ετία. Ωστόσο, το πρόγραμμα Εξοικονομώ μπορεί να εξυπηρετήσει μόλις 40.000 κατοικίες ετησίως. Άρα, η μόνη λύση είναι να βρεθεί τρόπος αύξησης του ΑΕΠ κατά 1,5 δις ευρώ, με ταυτόχρονη αύξηση σε θέσεις εργασίας. Αυτή είναι η πραγματική βιώσιμη ανάπτυξη», τόνισε ο κ. Μανιάτης, ενώ μίλησε για τη λύση του ηλιακού θερμοσίφωνα που μπορεί να φέρει 20% μείωση στο κόστος ηλεκτρισμού σε ένα μέσο νοικοκυριό. «Τρεις μάλιστα ελληνικές εταιρίες κατασκευής θερμοσιφώνων, συγκαταλέγονται στις 20 καλύτερες παγκοσμίως». Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Μανιάτης πρότεινε την εφαρμογή πρακτικών όπως, την αειφόρο γεωργία και διατροφή, σε μικρά νησιά, προκειμένου να μετατραπούν σε παράδειγμα για το σύνολο της χώρας.
Στο πρώτο πάνελ των συνεχιστών των Διαλόγων, ο Καθηγητής ΕΜΠ και πρ. Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Κωνσταντίνος Μαθιουδάκης, ο Αντιπρύτανης Έρευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης στο ΕΜΠ και Καθηγητής στη Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών, κ. Ιωάννης Κ. Χατζηγεωργίου, ο Ανώτερος Γενικός Διευθυντής στον Όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς και Εκτελεστικός Πρόεδρος ΔΣ Πειραιώς Real Estate, κ. Γιώργος Κορμάς, αλλά και ο πρ. Υπουργός, κ. Γιάννης Μανιάτης εστίασαν στην πράσινη ανάπτυξη των μικρών νησιών.
«Στα μικρά νησιά, η κλίμακα κατανάλωσης και παραγωγής είναι μικρή και αυτά τα νησιά μπορούν να γίνουν παράδειγμα, σχετικά με τη χρήση ΑΠΕ, αλλά και την αποθήκευση αυτής», σημείωσε ο κ. Μαθιουδάκης, ενώ ο κ. Χατζηγεωργίου τόνισε ότι η Μεσόγειος δεν ενδείκνυται για πλωτές ανεμογεννήτριες - λόγω του βάθους των νερών και του λασπώδους πυθμένα -, προκειμένου να αποφευχθεί το visual pollution. Από την πλευρά του, ο κ. Κορμάς μίλησε για την ανάγκη να γίνει «το μηδέν η αρχή της νέας εποχής, δηλαδή της zero based pollution εποχής. Η Νίσυρος μπορεί να γίνει εργαστήριο δοκιμών. Τώρα είναι η ώρα να βγει η Ελλάδα μπροστά μέσω της ελληνικής πολυνησίας και με μοντέλο ανάπτυξης που θα έχει στα δικά της χέρια, σίγουρο και δοκιμασμένο».
«Τα μικρά νησιά δεν πρέπει να αυτονομηθούν ενεργειακά, αλλά να διασυνδεθούν για αυτόνομη ανάπτυξη ΑΠΕ», είναι η λύση και η απάντηση στο σημερινό ενεργειακό ζητούμενο, μετά και τις δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία, κατά τον πρ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά και Καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, κ. Γιώργο Σταθάκη, ενώ ο ίδιος σημείωσε ότι η ενεργειακή αντικατάσταση της Ρωσίας από τις ΗΠΑ, είναι προς το παρόν ανέφικτη (παραγωγή φυσικού αερίου: Ρωσία 25%, ΗΠΑ 25% και Κατάρ 6%). «Η εξάρτηση της Ευρώπης από την Ανατολή είναι προς το παρόν, αναντικατάστατη», είπε χαρακτηριστικά. Στο δεύτερο πάνελ του Συμποσίου, ο Πρέσβυς ε.τ. και πρ. Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών, κ. Δημήτρης Παρασκευόπουλος συμπληρώνοντας τον κ. Σταθάκη, επεσήμανε την κομβική σημασία της «δίκαιης» μετάβασης στην πράσινη ενέργεια, καθώς είναι σίγουρο ότι θα χαθούν θέσεις εργασίας. «Ένα δεύτερο πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στην ανισορροπία μεταξύ βορρά και νότου. Ο βορράς θα είναι πιο έτοιμος στην μετάβαση. Αλλά εάν η μετάβαση δεν είναι global και inclusive, δεν πρόκειται να πετύχει».
«Δεν υπάρχει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, αλλά πρέπει να γίνει», προκειμένου να μην φτάσουμε σε παρόμοια κρίση, όπως των Ιμίων, ήταν το βασικό μήνυμα που μετέφερε σε βιντεοσκοπημένη παρέμβασή του, ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου των ΗΠΑ για τις Διεθνείς Επιχειρήσεις, πρ. Βοηθός Υπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη και τον Καναδά, πρ. Πρέσβυς των ΗΠΑ στην Ελλάδα και Επίτιμος Πρόεδρος του Ιδρύματος, Ambassador (Ret.) Thomas M.T. Niles.
Τη ρηξικέλευθη πρωτοβουλία του κ. Μίχαλου για τη χάραξη στρατηγικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Νισύρου, χαιρέτισαν από την πλευρά τους – μέσω βιντεοσκοπημένης συνέντευξης -, ο Πρέσβυς ε.τ., Senior Fellow Rand Corporation, πρ. Πρέσβυς των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Ambassador (Ret.) Charles Ries, αλλά και ο Πρέσβυς, πρ. Υπηρεσιακός Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ και πρ. Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Ambassador (Ret.) Daniel B. Smith. Κεντρικός άξονας των ομιλιών τους ήταν η ουκρανική κρίση, η υποτίμηση του Πούτιν προς την ενότητα του ΝΑΤΟ, το «φλερτ» της Φιλανδίας και Σουηδίας με τη νατοϊκή συμμαχία, η ενεργειακή κρίση, αλλά και η ανάγκη να βρεθούν τρόποι αναδιανομής ουκρανικών τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο κ. Smith έκανε ιδιαίτερη μνεία στην ανάγκη να πειστούν οι παραγωγοί του ΟΠΕΚ να παράγουν περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο, προκειμένου να καλυφτεί το έλλειμμα της Ευρώπης, ενώ ο κ. Ries επεσήμανε την ανάγκη ανεπτυγμένων χωρών να επενδύουν σε μη ορυκτά καύσιμα και μορφές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή. Έκρουσε δε, τον «κώδωνα» κινδύνου για ενδεχόμενο «ατύχημα» στο ανατολικό Αιγαίο λόγω Τουρκίας.
Σημειώνεται ότι ο κεντρικός ομιλητής του Συμποσίου, ο πρ. πρωθυπουργός της Ελλάδος, κ. Αντώνης Κ. Σαμαράς, μίλησε στα Νικειά, σχετικά με το παγκόσμιο αίτημα της βιωσιμότητας σήμερα και επεσήμανε ότι η δυτική στρατηγική στην Ανατολική Μεσόγειο δεν μπορεί να «ενσωματώσει» την Τουρκία.
Στο δείπνο που έλαβε χώρα στην κεντρική πλατεία του χωριού που αποτελεί μάλιστα, και την ιδιαίτερη πατρίδα του κ. Μίχαλου, ο ίδιος είχε τη δυνατότητα να δώσει αναμνηστικά δώρα στους φίλους, αλλά και υποστηρικτές της πρωτοβουλίας του Συμποσίου.
Μετά το πέρας των εργασιών του Συμποσίου, ο κ. Παναγιώτης Μίχαλος δεσμεύτηκε για τη συνέχιση των «Διαλόγων της Νισύρου».
Υπενθυμίζεται ότι η πρωτοβουλία για το 1ο Συμπόσιο – Διάλογοι της Νισύρου, ανήκει στο «Ίδρυμα Γεώργιος Μ. Μίχαλος Αειφορία της Νισύρου» ΑΜΚΕ και υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.)